برداشتن فیبروم های رحمی، تومورهای خوشخیمی هستند که در رحم زنان رشد میکنند. این تودهها میتوانند از اندازه یک نخود تا اندازه یک گریپفروت متغیر باشند و اغلب بدون علامت هستند. با این حال، در برخی موارد، فیبرومها میتوانند علائمی مانند خونریزی شدید قاعدگی، درد لگن، فشار بر مثانه یا روده، و ناباروری ایجاد کنند.
هنگامی که فیبرومها علائم آزاردهندهای ایجاد کنند یا به اندامهای دیگر فشار وارد کنند، ممکن است پزشک برداشتن آنها را توصیه کند. جراحی برداشتن فیبروم های رحمی، یک روش درمانی موثر برای رفع این علائم است. اما این روش درمانی چه مزایا و معایبی دارد؟ کدام روش جراحی برای هر بیمار مناسبتر است؟ و پس از جراحی چه مراقبتهایی باید انجام شود؟ در این مقاله، به طور کامل به این سوالات پاسخ خواهیم داد و شما را با همه آنچه که باید در مورد برداشتن فیبروم های رحمی بدانید، آشنا خواهیم کرد.
آنچه می خوانید
برداشتن فیبروم های رحمی، یک تصمیم مهم است که بر کیفیت زندگی شما تاثیرگذار خواهد بود. بنابراین، قبل از تصمیمگیری، بهتر است اطلاعات کافی در مورد این روش درمانی کسب کنید و با پزشک خود مشورت کنید. در ادامه این مقاله، به بررسی انواع روشهای جراحی، مزایا و معایب هر روش، عوارض احتمالی، و مراقبتهای پس از عمل خواهیم پرداخت.
انواع روشهای جراحی برداشتن فیبروم های رحمی
روشهای مختلفی برای برداشتن فیبروم های رحمی وجود دارد که انتخاب هر روش به عوامل مختلفی مانند اندازه و تعداد فیبرومها، محل قرارگیری آنها، سن بیمار، و تمایل بیمار به بارداری در آینده بستگی دارد. برخی از رایجترین روشهای جراحی عبارتند از:
- میومکتومی: در این روش، تنها فیبرومها برداشته میشوند و رحم دستنخورده باقی میماند. میومکتومی برای زنانی که قصد بارداری دارند، مناسبتر است.
- هیسترکتومی: در این روش، کل رحم برداشته میشود. هیسترکتومی معمولاً برای زنانی که یائسه هستند یا دیگر قصد بارداری ندارند، انجام میشود.
- امبولیزاسیون شریان رحمی: در این روش، جریان خون به فیبرومها قطع میشود تا فیبرومها کوچک شده و از بین بروند. این روش یک روش کمتهاجمی است و نیازی به جراحی باز ندارد.
- مایولیز: در این روش، از انرژی الکتریکی یا لیزر برای از بین بردن فیبرومها استفاده میشود.
مزایا و معایب هر روش جراحی برداشتن فیبروم های رحمی
همانطور که پیشتر اشاره شد، انتخاب روش جراحی برداشتن فیبروم های رحمی به عوامل متعددی از جمله اندازه و تعداد فیبرومها، محل قرارگیری آنها، سن بیمار، و تمایل بیمار به بارداری در آینده بستگی دارد. در ادامه، به بررسی مزایا و معایب هر یک از روشهای رایج جراحی میپردازیم:
میومکتومی (Myomectomy)
- مزایا:
- حفظ رحم و امکان بارداری در آینده
- کاهش یا برطرف شدن علائم فیبروم مانند خونریزی شدید و درد لگن
- بهبود کیفیت زندگی
- معایب:
- خطر عود فیبرومها
- احتمال ایجاد چسبندگیهای شکمی
- زمان عمل طولانیتر نسبت به برخی روشهای دیگر
- نیاز به برش جراحی بزرگتر در برخی موارد
- خطر خونریزی بیشتر نسبت به برخی روشهای دیگر
هیسترکتومی (Hysterectomy)
- مزایا:
- حذف کامل فیبرومها و جلوگیری از عود آنها
- برطرف شدن کامل علائم فیبروم
- درمان قطعی برای برخی از انواع سرطان رحم
- معایب:
- ناباروری دائمی
- یائسگی زودرس (در صورت برداشتن تخمدانها)
- عوارض عمومی جراحی مانند عفونت، خونریزی و تشکیل لخته خون
- تغییرات هورمونی و عوارض روانی ناشی از یائسگی
امبولیزاسیون شریان رحمی (Uterine Artery Embolization – UAE)
- مزایا:
- روش کمتهاجمی و بدون نیاز به برش جراحی
- زمان بهبودی کوتاهتر
- بستری کوتاهمدت در بیمارستان
- هزینه کمتر نسبت به جراحی باز
- معایب:
- احتمال عود فیبرومها در برخی موارد
- درد لگن و تب در روزهای اولیه پس از عمل
- خطر ایجاد لخته خون
- ممکن است به اندازه جراحی باز، تمام فیبرومها را از بین نبرد
مایولیز (Myolysis)
- مزایا:
- روش کمتهاجمی
- زمان بهبودی کوتاهتر
- خونریزی کمتر نسبت به جراحی باز
- معایب:
- احتمال آسیب به بافتهای اطراف
- خطر عود فیبرومها
- ممکن است برای همه انواع فیبروم مناسب نباشد
روش جراحی | مزایا | معایب |
---|---|---|
میومکتومی | حفظ رحم، کاهش علائم | خطر عود، زمان عمل طولانیتر |
هیسترکتومی | حذف کامل فیبروم، درمان قطعی | ناباروری، یائسگی |
امبولیزاسیون شریان رحمی | کمتهاجمی، بهبودی سریع | خطر عود، درد لگن |
مایولیز | کمتهاجمی، خونریزی کمتر | آسیب به بافتهای اطراف، ممکن است برای همه مناسب نباشد |
عوامل موثر در انتخاب روش برداشتن فیبروم های رحمی:
- اندازه و تعداد فیبرومها: فیبرومهای بزرگتر ممکن به جراحی باز نیاز داشته باشند.
- محل قرارگیری فیبرومها: محل فیبرومها بر انتخاب روش جراحی تاثیرگذار است.
- سن بیمار و تمایل به بارداری: برای زنانی که قصد بارداری دارند، میومکتومی ممکن است گزینه مناسبتری باشد.
- وضعیت کلی سلامتی: بیماریهای زمینهای مانند دیابت یا بیماریهای قلبی میتوانند بر انتخاب روش جراحی تاثیر بگذارند.
- نظر پزشک: پزشک با توجه به تمام عوامل ذکر شده، بهترین روش جراحی را برای شما انتخاب خواهد کرد.
نکته مهم: هر روش جراحی دارای مزایا و معایب خاص خود است و انتخاب بهترین روش به شرایط فردی هر بیمار بستگی دارد. بنابراین، تصمیمگیری در این مورد باید با مشورت پزشک متخصص انجام شود.
عوارض احتمالی جراحی برداشتن فیبروم های رحمی
جراحی برداشتن فیبروم های رحمی، مانند هر عمل جراحی دیگری، با عوارضی همراه است. خوشبختانه با پیشرفت تکنیکهای جراحی و مراقبتهای پس از عمل، بسیاری از این عوارض قابل پیشبینی و کنترل هستند.
عوارض عمومی جراحی:
- خونریزی: یکی از شایعترین عوارض جراحی است که میتواند در حین عمل یا پس از آن رخ دهد.
- عفونت: احتمال عفونت در محل جراحی وجود دارد که با آنتیبیوتیکها درمان میشود.
- لخته شدن خون: تشکیل لخته خون در پاها یا ریهها از عوارض نادر اما جدی جراحی است.
- آسیب به اندامهای مجاور: در برخی موارد ممکن است به مثانه، روده یا عروق خونی آسیب برسد.
عوارض خاص جراحی برداشتن فیبروم:
- عود فیبرومها: به خصوص در روش میومکتومی، احتمال رشد مجدد فیبرومها وجود دارد.
- چسبندگیهای شکمی: ایجاد چسبندگیهای بین اندامهای شکمی میتواند باعث درد و مشکلات گوارشی شود.
- درد لگن: درد لگن یکی از عوارض شایع پس از جراحی است که معمولاً با داروهای مسکن کنترل میشود.
- ناباروری: در صورت برداشتن کامل رحم (هیسترکتومی)، ناباروری دائمی رخ میدهد.
- تغییرات هورمونی: برداشتن تخمدانها در حین هیسترکتومی میتواند باعث یائسگی زودرس و تغییرات هورمونی شود.
- مشکلات ادراری: ممکن است پس از جراحی مشکلاتی در کنترل ادرار یا تخلیه مثانه ایجاد شود.
عوامل موثر بر بروز عوارض:
- نوع جراحی: روشهای جراحی مختلف، عوارض متفاوتی دارند.
- مهارت جراح: تجربه و مهارت جراح در کاهش عوارض بسیار موثر است.
- سلامت عمومی بیمار: بیماریهای زمینهای مانند دیابت یا بیماریهای قلبی میتوانند خطر عوارض را افزایش دهند.
- اندازه و تعداد فیبرومها: فیبرومهای بزرگتر و تعداد بیشتر ممکن است با عوارض بیشتری همراه باشند.
کاهش خطر عوارض:
- انتخاب جراح با تجربه: انتخاب یک جراح ماهر و با تجربه بسیار مهم است.
- آمادگی قبل از عمل: انجام تمام آزمایشات و رعایت توصیههای پزشک قبل از عمل.
- مراقبتهای پس از عمل: رعایت دقیق دستورات پزشک پس از عمل برای بهبود سریعتر و کاهش عوارض.
هر فردی واکنش متفاوتی به جراحی دارد. برخی افراد ممکن است هیچ عارضهای نداشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است با عوارض جدیتری روبرو شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر و تصمیمگیری آگاهانه، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
کلپسکوپی رحم | اوفورکتومی تخمدان | لاپاراسکوپی | هیسترکتومی رحم | میومکتومی | تست پاپ اسمیر |
لابیاپلاستی با لیزر | واژینوپلاستی | تزریق چربی به واژن | هودکتومی | پرینورافی | لیزر زگیل تناسلی |
آمادگی قبل از جراحی برداشتن فیبروم های رحمی
قبل از انجام جراحی برداشتن فیبروم های رحمی، پزشک یک سری آزمایشات را برای ارزیابی وضعیت کلی سلامتی شما و تعیین بهترین روش جراحی تجویز خواهد کرد. این آزمایشات ممکن است شامل آزمایش خون، اکو، سی تی اسکن، و سونوگرافی باشد. همچنین، پزشک توصیههایی را برای آمادگی قبل از جراحی به شما ارائه خواهد داد. این توصیهها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- توقف مصرف برخی داروها: مصرف برخی داروها مانند آسپرین و داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) را چند روز قبل از جراحی قطع کنید.
- روزه گرفتن: قبل از جراحی، باید به مدت مشخصی از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
- آماده کردن بیمارستان: لباس مناسب برای بیمارستان را آماده کرده و وسایل شخصی خود را همراه داشته باشید.
مراقبتهای بعد از جراحی برداشتن فیبروم های رحمی
پس از جراحی، مهم است که به توصیههای پزشک خود عمل کنید تا بهبودی سریع و کامل داشته باشید. مراقبتهای بعد از جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استراحت: پس از جراحی، به مدت چند روز به استراحت کامل نیاز دارید.
- مصرف دارو: پزشک برای کنترل درد و جلوگیری از عفونت، داروهایی را برای شما تجویز خواهد کرد.
- تغذیه: یک رژیم غذایی سالم و متعادل به بهبودی شما کمک میکند.
- فعالیت بدنی: به تدریج و با مشورت پزشک، فعالیتهای بدنی خود را از سر بگیرید.
کاندیدای مناسب برای جراحی برداشتن فیبروم های رحمی
زنان مبتلا به فیبروم رحمی که علائم آزاردهندهای را تجربه میکنند، ممکن است کاندیدای مناسبی برای جراحی برداشتن فیبروم باشند. این علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی شدید قاعدگی: خونریزی که بیش از یک هفته طول بکشد، لختههای بزرگ داشته باشد و یا فعالیتهای روزانه را مختل کند.
- درد لگن: درد مداوم یا اسپاسم در ناحیه لگن که با داروهای مسکن تسکین نیابد.
- فشار بر مثانه و روده: احساس نیاز مکرر به ادرار کردن، مشکل در تخلیه کامل مثانه و یبوست.
- ناباروری: فیبرومها میتوانند مانع از لانهگزینی تخمک بارور شده شوند.
- کمر درد: فیبرومهای بزرگ ممکن باعث ایجاد فشار بر ستون فقرات و درد کمر شوند.
علاوه بر علائم، عوامل دیگری نیز در تعیین مناسب بودن جراحی نقش دارند:
- اندازه و تعداد فیبرومها: فیبرومهای بزرگتر یا متعدد ممکن به جراحی نیاز داشته باشند.
- محل قرارگیری فیبرومها: فیبرومهایی که در داخل رحم یا زیر مخاط رحم قرار دارند، ممکن است باعث خونریزی شدید شوند و نیاز به جراحی داشته باشند.
- سن بیمار: زنان جوانتر که قصد بارداری دارند، ممکن است ابتدا درمانهای غیرجراحی را امتحان کنند.
- وضعیت کلی سلامتی: بیماریهای زمینهای مانند دیابت یا بیماریهای قلبی میتوانند بر انتخاب روش جراحی تاثیر بگذارند.
- تمایل بیمار به بارداری: اگر بیمار قصد بارداری در آینده را دارد، ممکن است روشهایی انتخاب شود که رحم حفظ شود.
هزینه جراحی برداشتن فیبروم های رحمی
هزینه جراحی برداشتن فیبروم های رحمی بسیار متغیر است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. تعیین یک هزینه دقیق بدون بررسی دقیق شرایط هر بیمار امکانپذیر نیست. با این حال، آشنایی با عواملی که بر هزینه این جراحی تأثیر میگذارند، میتواند به شما در برآورد تقریبی هزینهها کمک کند.
عواملی که بر هزینه برداشتن فیبروم های رحمی تأثیر میگذارند:
- نوع جراحی:
- میومکتومی: جراحی برای برداشتن فیبروم بدون برداشتن رحم.
- هیسترکتومی: جراحی برای برداشتن کامل رحم.
- امبولیزاسیون شریان رحمی: روشی کمتهاجمی برای مسدود کردن رگهای خونی تغذیهکننده فیبروم.
- مایولیز: روشی که از انرژی الکتریکی یا لیزر برای از بین بردن فیبروم استفاده میکند.
- هر یک از این روشها هزینههای متفاوتی دارد.
- اندازه و تعداد فیبرومها: فیبرومهای بزرگتر و تعداد بیشتر، به زمان و تلاش بیشتری نیاز دارند و در نتیجه هزینه بیشتری در پی خواهند داشت.
- محل قرارگیری فیبرومها: دسترسی به فیبرومهایی که در عمق رحم قرار دارند، دشوارتر است و ممکن است هزینه جراحی را افزایش دهد.
- بیمارستان و مرکز جراحی: هزینهها در بیمارستانهای خصوصی و دولتی، کلینیکها و مراکز جراحی متفاوت است.
- تجهیزات و تکنولوژی مورد استفاده: استفاده از تجهیزات پیشرفته و تکنیکهای جراحی مدرن، هزینهها را افزایش میدهد.
- هزینههای جانبی: هزینههای آزمایشها، داروها، بستری شدن در بیمارستان و ویزیت پزشک نیز به هزینه کلی جراحی اضافه میشود.
- بیمه: پوشش بیمهای شما میتواند تا حد زیادی هزینههای جراحی را کاهش دهد.
آیا میتوان از روشهای طبیعی برای درمان فیبروم استفاده کرد؟
بله، برخی از روشهای طبیعی میتوانند به کاهش علائم فیبروم کمک کنند، اما معمولاً به تنهایی برای درمان کامل فیبروم کافی نیستند. چرا؟ فیبروم رحمی یک رشد غیرسرطانی در رحم است. در حالی که برخی تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی میتوانند به بهبود کلی سلامتی و کاهش برخی از علائم فیبروم کمک کنند، اما نمیتوانند فیبروم را به طور کامل از بین ببرند.
روشهای طبیعی که ممکن است به کاهش علائم کمک کنند:
- تغذیه سالم: مصرف غذاهای غنی از فیبر، میوهها و سبزیجات، کاهش مصرف گوشت قرمز و محصولات لبنی پرچرب میتواند به بهبود هضم و کاهش التهاب کمک کند.
- ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم به کاهش وزن، بهبود گردش خون و کاهش استرس کمک میکند.
- کاهش استرس: تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق میتوانند به کاهش استرس و بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک کنند.
- گیاهان دارویی: برخی گیاهان دارویی مانند رازیانه، زنجبیل و زرشک ممکن است به کاهش خونریزی قاعدگی و سایر علائم فیبروم کمک کنند. اما قبل از استفاده از هرگونه گیاه دارویی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
چرا روشهای طبیعی به تنهایی کافی نیستند؟
- اندازه فیبروم: برای فیبرومهای بزرگ، روشهای طبیعی ممکن است موثر نباشند.
- محل قرارگیری فیبروم: محل فیبروم در رحم بر روی انتخاب روش درمان تاثیرگذار است.
- علائم همراه: برخی علائم مانند درد شدید یا خونریزی شدید ممکن است نیاز به درمان پزشکی فوری داشته باشند.
تاثیر جراحی برداشتن فیبروم بر باروری
تاثیر جراحی برداشتن فیبروم بر باروری به نوع جراحی انجام شده بستگی دارد. میومکتومی معمولاً بر باروری تاثیر منفی ندارد و بسیاری از زنان پس از این جراحی موفق به بارداری میشوند. اما هیسترکتومی باعث ناباروری دائمی میشود.
نتیجهگیری و پیشنهادات
برداشتن فیبروم های رحمی، یک روش درمانی موثر برای رفع علائم ناشی از فیبروم است. انتخاب روش جراحی مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد و باید با مشورت پزشک انجام شود. قبل از تصمیمگیری، حتماً مزایا و معایب هر روش را با پزشک خود در میان بگذارید. اگر شما از فیبروم رحمی رنج میبرید و علائم آزاردهندهای دارید، بهتر است به پزشک متخصص زنان دکتر نرگس مهرابی مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
اطلاعات تماس دکتر نرگس مهرابی
سوالات متداول
آیا جراحی برداشتن فیبروم دردناک است؟
بله، جراحی برداشتن فیبروم ممکن است باعث درد شود. اما پزشک برای کنترل درد، داروهای مسکن برای شما تجویز خواهد کرد.
چه مدت پس از جراحی میتوان به فعالیتهای عادی بازگشت؟
مدت زمان بهبودی پس از جراحی به نوع جراحی و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. معمولاً چند هفته طول میکشد تا به فعالیتهای عادی خود بازگردید.
آیا امکان عود فیبروم پس از جراحی وجود دارد؟
بله، امکان عود فیبروم پس از جراحی، به ویژه در روش میومکتومی، وجود دارد.
آیا جراحی برداشتن فیبروم باعث یائسگی میشود؟
هیسترکتومی (برداشتن کل رحم) باعث یائسگی میشود. اما میومکتومی (برداشتن فقط فیبرومها) باعث یائسگی نمیشود.
آیا بیمه هزینه جراحی برداشتن فیبروم را پوشش میدهد؟
پوشش بیمهای برای جراحی برداشتن فیبروم به نوع بیمه و شرایط پوشش شما بستگی دارد. بهتر است با شرکت بیمه خود تماس بگیرید تا از میزان پوشش خود مطلع شوید.
آیا میتوان از روشهای غیرجراحی برای درمان فیبروم استفاده کرد؟
بله، برخی روشهای غیرجراحی مانند دارو درمانی و امبولیزاسیون شریان رحمی ممکن است برای درمان فیبروم استفاده شوند.
آیا برای برداشتن فیبروم های رحمی نیاز به آمادگی خاصی است؟
بله، قبل از جراحی ممکن است پزشک از شما بخواهد آزمایش خون بدهید، ناشتا باشید، یا داروهای خاصی را مصرف نکنید. همچنین، ممکن است نیاز به اصلاح موهای ناحیه تناسلی باشد.